Σχεδόν σε όλα τα στραβά που διαγιγνώσκει ο μέσος άνθρωπος, έχει έτοιμη την αιτιοπαθογένεια: "Έλλειψη παιδείας", σού λέει, και τέλειωσε η υπόθεση.
-Γιατί όλοι μιλούν βρίζοντας; -Έλλειψη παιδείας!
-Γιατί τα περιμένουμε όλα στο πιάτο; -Έλλειψη παιδείας!
-Γιατί δεν έχουμε κοινωνική συνείδηση; -Έλλειψη παιδείας!
Νομίζω υπάρχουν τουλάχιστον μερικές χιλιάδες ερωτήματα με την ίδια απάντηση...Η απάντηση αυτή είναι ένας καλός επίλογος πολλαπλής χρήσεως. Κολλάει παντού, βρίσκει σύμφωνους τούς συζητητές και κάθε συζήτηση παίρνει μια κουλτουριάρικη χροιά, όταν τελειώνει με τη διαπίστωση πως "υπάρχει έλλειψη παιδείας".
Το θέμα δηλαδή είναι πως κάτι λείπει (η παιδεία) και γι' αυτό γίνονται πολλά (όλα) τα στραβά. Αυτή η "διαπίστωση" είναι πιά -λυπάμαι(;) που θα το πω- ακόμα μια κοινοτυπία που βάζει ένα άδοξο τέλος σε κάθε συζήτηση. "Άδοξο τέλος" γιατί είναι αόριστη, δεν ενοχοποιεί κανέναν (άρα δικαιώνει τούς πάντες) και δεν προτείνει λύσεις. Σχεδόν όλες τις φορές σταματά κάθε προβληματισμό γύρω από πολλά θέματα. Αρκετές φορές προβάλλεται και σαν διαπίστωση ανθρώπων που εμφανώς τούς λείπει η στοιχειώδης παιδεία. Περίπου έτσι: "Εγώ (που μού λείπει η παιδεία) διαπιστώνω πως δεν έχουμε παιδεία".
Καιρός, λοιπόν, είναι επιτέλους να ανοίξει μια συζήτηση που αντί να τελειώνει με την παραπάνω φράση/συμπέρασμα, θα αρχίζει με την ερώτηση:
Γιατί άραγε μας λείπει η παιδεία; Ή μήπως, τελικά, δεν μας λείπει;