Ο Όρκος

-Ώστε, λοιπόν... είστε έτοιμος να υπερασπιστείτε την εγκυρότητα τού όρκου σας;

-Ασφαλώς. Ορκίζομαι να είπω την αλήθεια και μόνο...

-Αρκετά! Μην αρχίζετε να δίνετε στη διαδικασία όλη αυτή τη δραματική ατμόσφαιρα.  Αποφύγετε να προκαλέσετε θυμηδία στην αίθουσα, παρακαλώ. Ακόμη δεν πείσατε κανέναν πως δεν είστε ένας κοινός καταπατητής τού όρκου σας και θέλετε να ορκιστείτε; Είστε εδώ για να υπάρξει μια ετυμηγορία περί τής αξιοπιστίας τού όρκου σας. Ας προηγηθεί η εξιστόρηση τού βίου σας ως τα σήμερα.

-Κύριε, αν είναι ανάγκη να αρχίσω από εκεί που νομίζω, σας λέω πως υπήρξα γιός μιάς μητέρας που με δίδαξε την ανωτερότητα τού δίκαιου, την αξία τής γνώσης, τής αγάπης προς τον πλησίον, το μεγαλείο τής αλήθειας, την απλότητα...

-Αρκετά! Ο πατέρας σας, ο πατέρας σας...Εκείνος τι σας εδίδαξε;

-Εκείνος πίστευε τα ίδια πράγματα επίσης. Απλώς ήταν τής γνώμης πως, εάν οι περιστάσεις το υπαγορεύουν, τέλος πάντων, μπορεί να χρειαστεί να εγκαταλείψουμε το δίκαιο, να αγνοήσουμε τον πλησίον, να παραμερίσουμε ή να διαστρεβλώσουμε την αλήθεια.

-Κι εσείς; Ποιά από τις δυο γραμμές τηρήσατε εσείς, ένας άνθρωπος με αυτές τις, ας τις ονομάσουμε, πλαγιωθήσεις;

-Εγώ, κύριε, νομίζω πως ποτέ δεν έμαθα ποιά είναι η αλήθεια, δεν αναγνώρισα τον πλησίον στο πρόσωπο κανενός, δεν ξεχώρισα το δίκαιο από το άδικο. Είδα πάντα τα γεγονότα σαν γεγονότα και τίποτα παραπάνω. Ήξερα μόνο τι να κάνω αλλά ποτέ δεν έκανα κάτι επειδή έτσι "έπρεπε", είπα αυτό που εννοούσα αλλά ποτέ επειδή εκείνο ήταν η "αλήθεια". Έκανα ή έλεγα ένα πράγμα επειδή το αντίθετό του μου προκαλούσε αηδία ή και οργή. Όλη μου η ζωή ήταν κάπως έτσι: "σκοτώνω μια κατσαρίδα επειδή το να την αφήσω να κυκλοφορεί κοντά μου θα με γέμιζε αηδία".

-Χωρίς μια ηθική πορευθήκατε, μια ιδεολογία, ένα υψηλό κίνητρο τέλος πάντων; Μια ζωή ολόκληρη δεν έτυχε να κάνετε κάτι επειδή "έτσι έπρεπε"; Η οικογένεια, το επάγγελμα...όλα αυτά έγιναν έτσι, εντελώς κούφια από κάποιο ιδανικό, κάποια κινητήρια δύναμη, ένα ευγενικό κίνητρο;

-Όχι, κύριε. Ήταν μια, εεε, απρόβλεπτη προβλεψιμότητα, πάντα. Ποτέ δεν ένιωσα να έχω άλλη επιλογή πέρα από αυτό που έκανα. Η ζωή με οδηγούσε...

-Εν τούτοις, από τα αρχεία μας, δεν προκύπτει εις βάρος σας κάποιο σοβαρό ή μη κατηγορητήριο σχετικό με κάποια παράλειψη ή κάποιο μείζον ατόπημα...

-Επίσης, κύριε, υποθέτω πως δεν προκύπτει από τα αρχεία σας ούτε και κάποια επιβράβευση που να αφορά το άτομό μου. Δεν ξέρω, λοιπόν, αν θα έπρεπε να μιλήσω για τον απόλυτα ισορροπημένο βίο ή για τον "βίο-αλγεβρικό άθροισμα ίσον 0".

-Βίος, συμψηφιστικά, ίσος με μηδέν;! Θα χρειαζόταν μια ενδελεχέστερη εξέτασή σας. Δυσκολεύομαι να πιστέψω στην ύπαρξη μιάς ζωής που, χωρίς οδηγό κάποια ηθική, δεν θα κατέληγε σε κάποιον ψόγο, κάποια ενοχοποίηση έστω, από την πλευρά ενός υπέρ τού δέοντος αυστηρού κριτού τής ατομικής σας ηθικής ακεραιότητος. Εκτός βέβαια κι αν αυτή τη στιγμή εξετάζουμε τον αδρανέστερο όλου τού ανθρωπίνου είδους, πράγμα που δεν αποτελεί το αντικείμενο τής έρευνάς μας. Ο Μέσος άνθρωπος μάς απασχολεί σ' αυτή την αίθουσα.

-Ίσως αυτό που σας απασχολεί να μην υπάρχει...Με όλο το σεβασμό προς το εγχείρημα που σας ανετέθη, κύριε, το κρίνω ανέφικτο. Το κρίνω ανέφικτο, ανερμάτιστο και, ναι, ας αποτολμήσω να το πω: Βλακώδες. Βλέπετε, κι αυτόν τον χαρακτηρισμό τον εκστομίζω μόνο και μόνο επειδή, αν δεν το έκαμα, θα ένιωθα μέσα μου εκείνο το συναίσθημα τής αηδίας και τής οργής, για τα οποία σάς προείπα...

 -Αρκετά...Λυπούμαι πράγματι για εσάς αλλά θα πρέπει να παραδεχτώ την εγκυρότητα τού όρκου σας που ίσως κάποτε κληθείτε να δώσετε!