15 Δεκεμβρίου, 2010

Άγχος και Πλήξη (Ανία)


L' angoscia vera e' fatta di noia  (C. Pavese)


"Το πραγματικό άγχος είναι φτιαγμένο από πλήξη", λέει σ' έναν αξιοζήλευτο αφορισμό του ο Τσέζαρε Παβέζε. Η απορία γεννιέται αυθόρμητα: Μα πως; Το Άγχος, αυτή η κατάσταση συναγερμού, έλλειψης χρόνου, τρεξίματος πίσω από τα προβλήματα, όλη αυτή η ταραχή είναι δυνατόν να έχει σαν πρώτη ύλη την Πλήξη;

Ή πάλι, παίρνοντάς το αντίστροφα, η Πλήξη, αυτή η θεωρούμενη κατάσταση οκνηρίας, αποτελμάτωσης, ακινησίας, απραξίας είναι δυνατόν να συγγενεύει καθ' οιονδήποτε τρόπο με αυτό που ονομάζουμε Άγχος;

Ας υποθέσουμε πως ο Π., λέγοντας "Άγχος", αναφερόταν στο περιεχόμενο τής έκφρασης τών Γερμανών συγγραφέων (18 αι.), δηλαδή εκείνο το Sturm und Drang, τον καταιγιστικό εκείνο και άνευ αντικειμένου φόβο που, σε ένταση, μπορείς να τον παρομοιάσεις με το συναίσθημα που νιώθεις όταν κάποιο πρωί ξυπνάς και συνειδητοποιείς πως τα μέλη σου δεν κινούνται. Ακούς και βλέπεις τα πάντα αλλά κάθε προσπάθειά σου να κινηθείς αποβαίνει άκαρπη για μερικά λεπτά (πρωινή παράλυση) χωρίς να ξέρεις το γιατί.

Και η πλήξη; Κατά πόσο η Πλήξη είναι ασύμβατη με την παρουσία κάποιου καθήκοντος, όπως μιάς δουλειάς που πρέπει, πιεστικά, να γίνει; Κατά πόσο είναι συνώνυμη/ομοειδής τής ανάπαυσης και τής ανεμελιάς; Αν θέλαμε να παίξουμε τους ερασιτέχνες γλωσσολόγους θα μας ήταν επιτρεπτή η σύνδεση τής Πλήξης με το ρήμα Πλήττω και θα είχαμε την οικεία σε όλους μας σκηνή τού ανθρώπου που πλήττει, χτυπά δηλαδή νευρικά τα δάχτυλά του στο τραπέζι μπροστά του - γνωστή σκηνή, ε;

Σαν συμπέρασμα θα μπορούσε να σταθεί μήπως το ότι η πλήξη δεν είναι παρά η ανυπόμονη αναμονή τού ερχομού ενός μεγάλου κι άγνωστου άγχους τού οποίου ούτε τη φύση μα ούτε και την ένταση είμαστε ικανοί να προβλέψουμε παρ' όλο που νιώθουμε τη βεβαιότητα τής επέλευσής του;

Μπα ...δεν βγάζει εύκολα άκρη κανείς με τους αφορισμούς τών άλλων!

Δεν υπάρχουν σχόλια: