26 Νοεμβρίου, 2009

Τρόπος του λέγειν

Στις μέρες μας μιλάμε πολύ συχνά για αξίες, αρετές, ιδέες. Χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας λέξεις όπως: οικογένεια, φιλία, δημοκρατία, ισότητα, αξιοπρέπεια, κοινωνία, ψυχαγωγία...Θα μπορούσα να αναφέρω μια εκατοστή τέτοιες λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά και να ζητήσω από δέκα ανθρώπους να μου δώσουν, καθένας χωριστά, τον ορισμό τους. Θα έπαιρνα πιστεύω δέκα διαφορετικούς ορισμούς για την κάθε λέξη.


Λένε πως η γλώσσα αλλάζει, αλλάζουν οι λέξεις. Σύμφωνοι. Το ίδιο -παράλληλα- αλλάζει και το περιεχόμενο των λέξεων. Συνεχίζουμε παρ' όλα αυτά να εξηγούμε πώς αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου η ορθογραφία των λέξεων χωρίς να αναφερόμαστε στην αλλαγή που συντελείται σ' αυτό που περιγράφουν αυτές οι λέξεις, στο περιεχόμενό τους δηλαδή.

Σαν παράδειγμα αναφέρω την πρόταση:

"Ζούμε αξιοπρεπώς". Κάποτε παρέπεμπε σε ένα τρόπο ζωής χωρίς ντροπή, χωρίς ηθική έκπτωση. Σήμερα, ακούγοντας τη φράση αυτή, ο νους μας πηγαίνει στην οικονομικά άνετη ζωή.

Μεταφορικά, θα πει κάποιος, μιλάμε...Αυτό είναι και το υπό εξέταση φαινόμενο: Γιατί όσο περνά ο καιρός, όλο και πιο μεταφορικά μιλάμε; Γιατί θα έπρεπε σε κάθε φράση μας να κολλάμε και ένα συμπληρωματικό "τρόπος του λέγειν";

Δεν υπάρχουν σχόλια: