Κακοί εχθροί

Απόφυγε δυο κατηγορίες εχθρών: αυτούς που δεν θα καταλάβαιναν καν ότι είστε εχθροί κι αυτούς που θα επέμεναν πως μπορείτε να γίνετε φίλοι.

Ο Μελένιος

Είναι καιρός τώρα που δεν νιώθω πιά άνετα ακόμη κι όταν βρίσκομαι ανάμεσα στους τοίχους τού σπιτιού μου. Ακόμα κι όταν έχω όλα τα φώτα αναμμένα, τα παράθυρα κλειστά και τα ρολά κατεβασμένα, κάτι δεν πάει καλά με μένα, τα νεύρα μου είναι τεντωμένα. Όλοι οι φίλοι μού το είπαν, το κατάλαβε κι ο γιός μου, ανησύχησε κι η μάνα μου. Είδηση δεν είχα πάρει μέχρι που μού το είπαν εν χορώ όλοι οι άλλοι:

"Αυτός ο Μελένιος σού 'χει σπάσει τα νεύρα, θα σε τρελάνει!"

Ο Μελένιος, ο δανδής, έχει άσκοπα φιλιά σκορπίσει όπου πατείς. Κύριο Μαλακάση αν τονε πεις, σίγουρα θα παρεξηγηθείς σαν τον Καρυωτάκη που ο άμοιρος γενικολογούσε για ποιητές τής δικής του εποχής. Γαλαντόμος και μελίρρητος αυτός, στα λόγια του ήθελε να είναι γλυκύς ώστε κι εσύ, ο μελαγχολών ειλικρινής, μπροστά του να υποκλιθείς. Να υποκλιθείς, να υποκριθείς πως της ψυχής σου τις λεπτές χορδές δονούν τα ποιήματά του.

"Τους στίχους μου χλευάζεις;" θα σου πει κι εσύ τότε, άντε να δικαιολογηθείς πως στην τύχη ένα όνομα διάλεξες για να διαμαρτυρηθείς, ενάντια στην ωραιοποίηση τής ζωής. "Ήταν ένας τρόπος του λέγειν..." θα τού πεις, το έκανες για να εναντιωθείς στο ποίημα που θέλει τη ζωή πάντα ανθισμένη ενώ εσύ σε λίγο θα 'χεις μαραθεί.

Κακεντρεχής, ζηλόφθονος θα χαρακτηρισθείς, αόμματος μπροστά στις εξαίσιες εικόνες τής ζωής, ανίκανος ακόμα να συμμεριστείς το μεγαλείο τής πλάσης στην οποία ζεις. Αχ, Καρυωτάκη, εκείνο το όνομα, τι ήθελες να το πεις;

Εγώ μια φορά, ποιητές, "Μαλακάση" κανέναν δε θα πω -μπορεί κι άλλος "Ούτος εκείνος" να ξαναγεννηθεί για να μας πείσει πιεστικά πως είναι όμορφη "όλη η ζωή". "Μελένιο" θα ονομάζω κάθε τέτοιο ποιητή ώστε κανείς ξανά μην κακοκαρδιστεί.

Εν τούτοις, τον κόσμο μου, τον κάνει πιο ψεύτικο κι αντιπαθή αυτός που δεν θελεί τα φύλλα μαραμένα να τα δει να τού πέφτουν πάνω στην άδεια κεφαλή. Μόνο το μονόκλ του βάζει και πάλι γράφει για τ' ανθισμένο πάντα γιασεμί.

Μπράβο!

Το προσφορότερο μέρος για να κρύψεις φθόνο ή/και ψέμα, είναι ένας έπαινος.

Χημεία και Τέρατα - Τζίμης Πανούσης

Ένας παλιός καλός Τζίμης Πανούσης. 

Βράδια και σκιές

Το ζεστό απόγευμα ανοίγει τα λεπτεπίλεπτα, σαν αιθέριας πεταλούδας, γιγάντια φτερά του με την ίδια νωχελικότητα που οι σκιές ξαπλώνουν μετά τα μεσημέρια πάνω στις αχανείς παραλίες. Είναι κοντά το βράδυ, βλέπεις το σώμα τού βραδιού φτιαγμένο από μυριάδες μικροσκοπικούς δρομείς που σε κοιτούν κατάματα και βαδίζουν προς εσένα. Όσο πιο πολύ πέφτει ο ήλιος τόσο πιο κοντά σου πλησιάζουν, αψηφώντας την αίσθηση που έχεις πως βραδιάζει σήμερα νωρίς. Δεν σου μένει παρά να τρέξεις μέχρι να βρεθείς με την κυρτή σου ράχη στριμωγμένη στον τραχύ τοίχο. Η καλύτερη λύση είναι το σκύψιμο τού κεφαλιού μέχρι να φτάσει ανάμεσα στα γόνατά σου. Άσε ύστερα το σώμα σου να πέσει στο έδαφος, τα σύνορα είναι τόπος ανάπαυσης. Έφτασες στον προορισμό σου, τέλειωσε ο κατατρεγμός. Πιο πέρα, συμπλέγματα λέξεων και χρωμάτων σχηματίζουν παραδείσους όπου δεν υπάρχουν βράδια ούτε σκιές ξοπίσω σου να τρέχουν. Μέσα στην τόση τη χλιδή, τι θα σού κοστίσει να αποχωριστείς ακόμα και τον ήλιο;

Poesia - Riccardo Cocciante

Πόσο θα κρατήσει;

Θα πρέπει η ομορφιά να είναι σαδιστή μηχανικού προϊόν. Ποιός άλλος θα την έκανε τόσο σπάνια, ελκυστική, εφήμερη, τόσο τρωτή στο χρόνο; Ποιός άλλος, ψέματα, θα σου υπόσχονταν πως αναλλοίωτη θα μείνει αν την χρησιμοποιείς σωστά;  Εκείνος που την έπλασε, είχε ένα σχέδιο σίγουρα. Σου την επαίνεσε προκλητικά όπως προκλητικά παινεύουν τα έργα τους εκείνοι που διατείνονται πως τα κατασκευάσματά τους θα αντέξουνε για πάντα. Μονάχα ένας σαδιστής θα σκάρωνε μια τόσο μεγάλη απάτη!

Αυτός ο ίδιος σαδιστής, μου φαίνεται, είναι εκείνος που αργότερα, όταν πια έχεις συνηθίσει στην ιδέα πως "πάει χάθηκε η ομορφιά" και την υπόλοιπη ζωή μέσα στη μετριότητα και στην ασχήμια θα περάσεις...τότε ξάφνου, έρχεται ύπουλα κοντά σου κι από τα χέρια του αρχίζει να σκορπά μυριάδες καινούργια όμορφα πράγματα, τα οποία έκθαμβος εσύ κοιτάς μα με πολύ μικρότερη πίστη απ' ό,τι πρώτα.

Έχει μέσα σου, βλέπεις, το σαράκι μπει:  Κι αυτή η δεύτερη ομορφιά, άραγε, πόσο θα κρατήσει;

Γιν - Γιανγκ

Λένε πως οι κωμικοί τύποι είναι κατά βάθος, στην προσωπική τους ζωή, άτομα μελαγχολικά. Λένε πως οι αυστηροί είναι κατά βάθος καλοσυνάτοι άνθρωποι, καλύτεροι κι απ' τους "καλούς". Λένε πως οι ενάρετοι είναι πολλές φορές υποκριτές ενώ οι Ρωχάμηδες είναι, λέει, ψυχούλες..."Τι σού έκανε αυτός;...ξέρεις τι καλό ανθρωπάκι είναι αυτός που βλέπεις;"

Γενικά ο κόσμος θέλει συχνά -ποιός ξέρει από τι ανάγκη κινούμενος- να σε καταχωρεί σε διαφορετική κατηγορία από αυτήν στην οποία ανήκεις και εφευρίσκει χίλιες ανοησίες για να σε έχει στο μυαλό του όπως θέλει αυτός. Αρχίζουν λοιπόν τις δοξασίες "ο τρελός είναι πιο σοφός από τον υγειή, η ιερόδουλος πιο τίμια από την καλή νοικοκυρά, πουτάνα αλλά τίμια, ο σατράπης κατά βάθος είναι με την οικογένειά του ένας καλός άνθρωπος, ο αυστηρός καθηγητής αγαπά πολύ τα παιδιά, ο γυναικάς είναι κατά βάθος γκέη κ.λπ.". Ο παπάς δεν είναι πάντα κακός, υπάρχουν καλοί και κακοί. Οι γιατροί κι αυτοί το ίδιο. Υδραυλικοί επίσης υπάρχουν τίμιοι και άτιμοι. Αυτός που κάνει το χαζό κατά βάθος είναι έξυπνος. Και η λίστα δεν έχει τελειωμό.

Τι μπέρδεμα κι αυτό! Παιδεύομαι πολύ για να φτάσω στο συμπέρασμα πως υπάρχει, εκτός από το μαύρο, και το άσπρο. Έτσι, θυμώνω ακόμα πιό πολύ όταν μου λένε οι παντογνώστες: Ε, δεν υπάρχει μοναχά το Άσπρο και το Μαύρο...Οι σοφοί γνωρίζουν πως κι οι μικροί οι κύκλοι τού γιν γιανγκ κι αυτοί περιέχουν μικρότερα όμοια σχήματα στο εσωτερικό τους. Πολλά σχήματα, ατέλειωτα...μα άλλα χρώματα, όχι, δεν υπάρχουν.

Η Επιστολή τού Φίλου (R)

Η επιστολή που απρόσμενα έλαβα από το φίλο μου, ανάμεσα στα διάφορα ανούσια και εν πολλοίς συγκεχυμένα, ασύνδετα αποσπάσματα, μου εξιστορούσε τα εξής :

                                                                  

Πάτησε πρώτα εδώ:

"…Μου είχε κάνει μεγάλη έκπληξη το τηλεφώνημα εκείνο με το οποίο έπαιρνα ...θερμά συλλυπητήρια για τον πρόσφατο "χαμό" του πατέρα μου. Αυτό όχι γι άλλο λόγο αλλά επειδή ο "θανών" βρισκόταν στο καθιστικό τού διαμερίσματός μας και μουρμούραγε για το πως καταντήσαμε, για το χάλι της ζωής σήμερα και τα υπόλοιπα θέματα που αγγίζουν κάθε γέρο και γριά.

Αυτό ξανάγινε τις επόμενες τρεις ημέρες κι εξόργισε το γέρο μου τον οποίο είχα ενημερώσει -για να γελάσουμε-  γύρω από τα ανόητα τηλεφωνήματα που έκανε αυτός ο μακρινός συγγενής από το νησί, όπως συστήθηκε. Τόσο πολύ είχε θυμώσει ο πατέρας μου που, στη βδομάδα πάνω, πήρε το πλοίο και πήγε στο νησί να κάνει την παρουσία του αισθητή. Μας τηλεφώνησε κιόλας λέγοντας ότι το σαχλό αστείο είχε λήξει καθώς δεν είχε αφήσει σπίτι για σπίτι που να μην το επισκεφτεί επί τούτου. Ανακοίνωσε επίσης ότι θα μείνει εκεί γιατί ήταν καλύτερα, η ζωή στην πόλη είναι χάλια, ξαναβρήκε τους φίλους του και μπλα μπλα μπλα...

Είχαν περάσει δυο χρόνια ή τρία και να' σου ο γέρος  στο τηλέφωνο ευτυχής και ξανανιωμένος να μας λέει πόσο καλά περνάει στο νησάκι του και τι χαζομάρα που είναι να κάθεσαι στην πόλη. Μίλησε και στη γυναίκα του: ”Μάζεψέ τα να' ρθεις κι εσύ εδώ…Δεν μπορώ  έτσι που είμαι μόνος εδώ πέρα…”. Αυτή δεν ήθελε να ακούσει τίποτα. Καλά καθόταν εκεί που ήταν. “Άντε παράτα μας”, του λέει.

Έκτοτε δεν ξανάχαμε νέα απ’ αυτόν. Σκέφτηκα μήπως θύμωσε από την άρνηση της γριάς και γι αυτό δεν απαντούσε ούτε στο τηλέφωνο. Μέχρι το γιο μου έβαλα να τον πάρει…τι στο καλό! Στο εγγόνι του θα μιλήσει…Τίποτα, αμετάπιστος ήταν.

Πέρασε κάμποσος καιρός ώσπου πήρα ένα τηλεφώνημα, από εκείνο το μακρινό συγγενή πάλι, που θεώρησε υποχρέωσή του να με συλλυπηθεί ακόμα μια φορά. Αυτή τη φορά τα συλλυπητήρια αφορούσαν τη μητέρα μου. "Μα τι λες άνθρωπέ μου; Ποια πέθανε; Στην κουζίνα κάθεται και βρίζει στο χαζοκούτι αυτόν που παράτησε τη γυναίκα του για να πάρει το μοντέλο…"

Κλείνοντας το τηλέφωνο, ανάμεσα στις άλλες σκέψεις, πέρασε από το μυαλό μου και η σκέψη ότι ήταν εκείνος ο τρελόγερος ο πατέρας μου που έβγαζε το θυμό του κάνοντας φάρσες βραδιάτικα. Αυτή ακριβώς η σκέψη ήταν που εξόργισε τη μάνα μου τόσο που τη μεθεπόμενη μέρα πήρε το καράβι και πήγε να “πιάσει από το σβέρκο τον παλιόγερο που τη γρουσουζεύει με τα ηλίθια αστεία του, μια ζωή”.

Τα τελευταία νέα που έμαθα από τη μάνα μου ήταν πως βρήκε τον άντρα της, κατάλαβε την παρεξήγηση και συμφώνησαν ότι καλύτερα είναι εκεί κι είναι χαζός όποιος ζει στην πόλη. Είχαν βρει “παλιούς φίλους και συγγενείς καθώς και τους γονείς τους  κι όλα είχαν γίνει πια όπως πρώτα όμορφα και γαλήνια, απίστευτα ήσυχα και μακριά από όλα αυτά που μας δημιουργούν πόνο και θλίψη, βάσανα κι έγνοιες. Όλα μουσική και συντροφιά αληθινών φίλων.” Στο τέλος της συνομιλίας μας ,με ένα έντονο αλλά και στοργικό ύφος, πρόσθεσε : ”Κοίτα παιδί μου ,πρέπει κι εσύ να 'ρθεις εδώ. Δεν μπορούμε έτσι που είμαστε μόνοι. Μάζεψέ τα κι έλα…”

Φάνηκαν τόσο παράξενα όλα αυτά! Κάτι στο ύφος της μάνας μου “δεν μου πήγαινε”. Τι ήταν όλα αυτά τα παράξενα… αφού ήξερε ότι δεν μπορώ να τα παρατήσω όλα εδώ! Έχω μια δουλειά, ένα παιδί, τις παρέες μου. Τόσο ανήσυχος, όμως, ένιωθα που στο τέλος ήταν αδύνατον να μην αρχίσω να φτιάχνω μια βαλίτσα και την μεθεπόμενη μέρα να ετοιμάζομαι για το λιμάνι να πάρω κι εγώ το πλοίο να πάω να δω τι γίνεται στο νησί.

Φεύγοντας χαιρέτησα το γιο μου, κοντοστάθηκα δύο λεπτά στην πόρτα κι αφού γύρισα πίσω να του πω πάλι  “Έλα, γεια σου τώρα”, πρόσθεσα χαμηλόφωνα κοιτώντας τον στα μάτια: “Κι αν κάποτε σε πάρω τηλέφωνο -σε παρακαλώ!- μην απαντήσεις, μη μου μιλήσεις ούτε για λίγο…” . 

                                                     ..................

Μετά από μερικές αράδες, ο φίλος μου έβαζε τέλος στην επιστολή του, αφού πρώτα αναλώθηκε σε σκόρπιες νύξεις που αφορούσαν σε  ελάσσονα ζητήματα κυρίως οικονομικής φύσεως .

La Piovra - E. Morricone

Κίμων Καλέμις ή κάπως έτσι

"Ο καλλιτέχνης είναι κάποιος που πολύ συχνά ανήκει στις ονομαζόμενες Μεθοριακές Προσωπικότητες". Έτσι άνοιξε το λογίδριό της μια εξέχουσα κυρία σε μια συγκέντρωση, από αυτές που γίνονταν μεταπολεμικά από τους Χιώτες ιδιοκτήτες τού Δρομοκαϊτείου με σκοπό την αύξηση τών εσόδων τού Ψυχιατρείου. Ήταν πολύ πετυχημένη η παρατήρησή της ή μάλλον η επιλογή τής ατάκας. Είχε μελετήσει το αντικείμενο.

Τότε, αλλά στην ουσία και σήμερα, σαν Μεθοριακή Προσωπικότητα σε αδρές γραμμές εννοείται η προσωπικότητα που μέσα της θα βρεις στοιχεία υγειούς σκέψης αλλά και ψύχωσης (τρέλας, απλοϊκά). Η προσωπικότητα που ζει στο "όριο" μεταξύ τού πραγματικού και τού ιδιωτικού - φανταστικού κόσμου, ονομάστηκε έτσι και όπως είπα η ορολογία παρέμεινε αν και η γενική τάση είναι οι λέξεις να αντικαθίστανται από άλλες, λιγότερο "κοφτερές".

Η Μ.Π. έχει, σαν κύρια γνωρίσματα, την αστάθεια στη διάθεση που μοιάζει να ταλαντεύεται ανάμεσα στις δύο ακραίες θέσεις τού εκκρεμούς, την εύκολη μετάβαση από την λατρεία στο μίσος, την τάση προς εξάρτηση συνοδευόμενη από το φόβο τής απώλειας τού προσώπου στο οποίο προσκολλιέται καθώς και η εξάρτηση από ουσίες. Πιο χαρακτηριστική είναι η ιδιόμορφη στενοχώρια που "ανεξήγητα" κυριεύει αυτούς τους ανθρώπους. Ούτε οι ίδιοι δεν ξέρουν να εξηγήσουν γιατί η διάθεσή τους είναι μαύρη κι ούτε χρειάζεται πολύ για να αλλάξει αιφνίδια. Η spleen τού Μπωντλαίρ λ.χ. εκφράζεται όπως ακριβώς η κατάθλιψη τής Μ.Π.

Μπροστά σ' αυτή τη διάθεση θα γίνουν προσπάθειες για "αυτοσχέδιες θεραπείες":  Αλκοόλ, κατάχρηση ουσιών ή και συναισθημάτων (κι αυτά σε μεθούν). Βρίσκουμε λοιπόν πάλι τον Μπωντλαίρ που λέει εκείνο το περίφημο, επιτακτικό "Μεθάτε...με κρασί, με αγάπη. Πρέπει συνέχεια να είμαστε μεθυσμένοι". Στην Συλλογή spleen πάλι κάπου περιγράφει πώς με το όπιο ο ίδιος φρικτός κόσμος γίνεται παραδεισένιος.

Ξαναγυρνώντας στη Μ.Π. θα πούμε πως η ίδια η ζωή θα κρίνει προς τα πού θα πέσει αυτός ο ακροβάτης. Στην τρέλα ή στην απλά πληγωμένη ψυχική υγιεία; Η υπερβολική εμπλοκή με ουσίες, η ανέχεια, τα σοκ τής ζωής θα τον στείλουν προς την ψύχωση, όπου το σύστημα θα τον μετατρέψει σ' ένα νεκρό στοιχείο, ένα ακόμα ζόμπι που είναι από τη φύση του "αυτοκαταστροφικό". Ούτε ο υπόλοιπος κόσμος, εδώ που τα λέμε, συμπαθεί αυτούς τους τύπους που "δεν έχουν τίποτα...ξύλο θέλουν, όλα τα έχουν και δεν ξέρουν τι τους λείπει".

Τραβάει μακριά το κείμενο και θα ξεχάσουμε να πούμε πως οι άνθρωποι αυτοί, τις εποχές που συνωστίζονταν στα Ιδρύματα, εξέπλησσαν πολλούς με τα σημειώματά τους στα οποία μπορούσες να βρεις υπέροχους στίχους ή με τις "πρωτότυπες" ζωγραφιές τους. Στα ιδρύματα αυτοί οι άνθρωποι είχαν, νομίζω, μια πιο ανθρωπιστική προσέγγιση: συμφιλιώνονταν με το θεράποντα (ο οποίος τότε ήξερε να διακρίνει μια αλληγορία από ένα παραλήρημα, ένα συμβολισμό από μια παραίσθηση) και συνάμα έπαιρνε από αυτόν την ενθάρρυνση να συνεχίσει να "φαντάζεται". Να φτιάχνει από την αρρώστια του, όχι πάντα αριστουργήματα βέβαια, αλλά τα στηρίγματα που θα τον κρατήσουν όρθιο στο μακρύ του δρόμο, ως λίγο τρελό-λίγο ποιητή. Για να πεθάνει έτσι, ώστε όλοι εμείς οι ξερωόλες να αναρωτιόμαστε: "Μα ποιητής ήταν αυτός ή μουρλοκομείο;"
    
Μέσα σ' ένα τέτοιο περιβάλλον θυμάμαι ακόμα τ' όνομα εκείνου που με πλησίασε και μού έβαλε στο χέρι ένα σημείωμα που έγραφε:

Ο Θεός
στη μέση τής κάθε νυκτός
περί τας 3 η ώρα ακουμπά απαλά
το δάχτυλό του
στης Ακροπόλεως το βράχο,
σπρώχνει με ευγένεια τη γη
κι αυτή γυρίζει

ΚΙΜΩΝ ΚΑΛΕΜΙΣ

Dicitencello vuie

Sarah Jane Morris

                                

Κάποτε ρώτησαν τη Sarah Jane Morris αν το τραγούδι αυτό, όπως το τραγούδησε εκείνη, ήταν δυνατόν να μην άρεσε σε κάποιον. Έδωσε την απάντηση "Βέβαια!, σε αρκετούς..."

-Και η εκτέλεση τού Billy Paul; Το ίδιο;

Απάντησε: " Όχι, εκείνη μπορεί να μην άρεσε μόνο σε κάποιον: Στον Mr. Jones!"

Γιατί όχι;

Το ότι δεν αυτοκτονούν οι άλλοι συντηρεί την αναίδειά μου να συνεχίζω να ζω κι εγώ.

Η απόσταση που μας χωρίζει

Οι ψυχές μέσα στα κορμιά μας ήταν έτοιμες να αγγίξουν η μία την άλλη. Το λίπος όμως που τις περιέβαλε, εμπόδισε την ένωσή τους.

Io non piango - O Χαλίφης

Ο Franco Califano, 1938, (maestro, califfo, χαλίφης για τους φανατικούς του φίλους) είναι ένα ακόμα δείγμα τραγουδοποιού χωρίς φιλοδοξίες να τον συμπεριλάβει κανείς στους "διανοούμενους" τού Ιταλικού τραγουδιού. Τραγούδησε σχεδόν πάντα στίχους για την "πίσω πλευρά τού έρωτα", την κυνική, αυτήν που συνδέεται με τη φθορά τών "μεγάλων αισθημάτων". Το τραγούδι αυτό -που αποδόθηκε εδώ με στίχο διασκευασμένο ώστε να μένει η ουσία του- διαλέχτηκε κυρίως για την κιθάρα και το βιολί του, καθώς και το στίχο που αυτή τη φορά ισοπεδώνει θέματα ταμπού, υπερτονίζοντας θέματα όπως το κενό και η ρηχότητα τών συναισθημάτων.



ΕΓΩ ΔΕΝ ΚΛΑΙΩ

Δε χύνω δάκρυ όταν κάποιος πεθαίνει
δεν τό 'κανα ούτε για τους γονιούς μου
που με μάθανε να ζω τον κόσμο
δεν είχα δάκρυ ούτε για τον αδελφό μου

Δάκρυ ούτε ο πόλεμος μού φέρνει
ούτε ο ήρωας που άδικα πεθαίνει
δυο λουλούδια τού πάω στο μνήμα
μα δεν είναι ο πόλεμος το κρίμα

Εγώ κλαίω όταν βλέπω μες το δρόμο
έναν σκύλο που αλητεύει μόνος
το βλέμμα του μού θυμίζει εμένα
κι οι δυό τόσο μόνοι στον κόσμο

Χάνομαι μέσα  στη ματιά του
που ψάχνει αγάπη από ένα φίλο
ένα αφεντικό, ένα σπίτι
που θα τού έδιωχνε τη λύπη

Δεν με νοιάζει όταν κάποιος πεθαίνει
λύπη από μέσα μου καθόλου δε βγαίνει
κι αν το αίμα του τον κόσμο γεμίσει
θλίψη από μέσα μου καθόλου δε βγαίνει

Μα κλαίω, κλαίω για τις ζωές μας
δυό ζωές ερειπωμένες
για μας απάντηση δεν έχω
ζωές που ήσαν πάντα ξένες

Κλαίω για τον καιρό που απομένει
βαρύ φορτίο μού είναι στις πλάτες
Και αύριο,  νομίζω έχω γενέθλια
μα δεν θέλω ευχές...δεν θέλω ευχές.

Πες μου μια "Ιστορία"

Η συνείδησή μου αφυπνίζεται από το πρώτο πρωινό κελάηδημα τής ηλεκτρικής σκούπας ενώ εκείνη χώνει το ρύγχος της ανάμεσα στα ράφια τής βιβλιοθήκης μου. Σ' αυτό το άντρο τής σοφίας, τής συλλογής ιστορημάτων... Μπροστά στην είσοδο αυτού του μουσείου στέκει κατηφής η Ιστορία.
 
Μοιάζει να λέει ένα "Φοβού", σαν να 'ναι κύριος σκοπός της να σε αδρανοποιήσει, να σου πει πως ό,τι και να κάνεις, χίλιοι είναι οι κίνδυνοι να χάσεις, κι άλλοι χίλιοι οι κίνδυνοι να χαθείς. Κι αν χάσεις, μπορεί απ' αυτό να βγεις κερδισμένος, τελικά.  Περισσότερο κερδισμένος απ' ότι αν είχες νικήσει. Αν νικήσεις, μπορεί πάλι να σου βγει ξινό στο τέλος.  Όμως συνεχίζει κανείς πάντα να βλέπει την Ιστορία σα φίλη του, σα σύμβουλο επιτυχίας. Πώς θα αποφύγω έναν πόλεμο; Πώς θα πετύχω μια επανάσταση;

Μάθε Ιστορία, λένε...αλλά, παραδόξως, εννοούν την Ιστορία τών πολέμων και τής διπλωματίας, την Ιστορία που διηγούνται οι νικητές ή οι ηττημένοι. Γιατί να εντρυφήσω στην καταμέτρηση τών θυμάτων -που κατακυρώνει τον τίτλο τού "νικητή" ο οποίος όμως θα χρειαστεί και ένα καλό άλλοθι, μια καλή δικαιολογία;...Κανείς δεν δήλωσε ποτέ, μετά από ένα πόλεμο, ότι: "Σφάξαμε περισσότερους από τούς αντιπάλους μας γιατί ήμασταν αριθμητικά δυνατότεροι" ή "Κερδίσαμε τον πόλεμο γιατί ήμασταν περισσότεροι, καλύτερα εξοπλισμένοι και οικονομικά ευρωστότεροι".

Ναι, βέβαια, είναι πιο ρομαντικό οι νίκες να αποδίδονται στο θάρρος, στην εξυπνάδα, στην ομοψυχία ή στη βοήθεια τού θεού. Από την άλλη, οι ήττες αποδίδονται σε ανίερες συμμαχίες που "λύγισαν" τους γενναίους, εξάντλησαν τους φτωχότερους πλην τιμιοτέρους κ.λπ. Έπειτα απομένει να στολίσουμε τον νικητή με κατηγορούμενα κι επίθετα: Στυγνός, Βασανιστής, Καταπιεστικός. Είναι, τουναντίον, η παρηγοριά τού χαμένου το να διηγείται σε τι ασχήμιες επιδόθηκε ο νικητής που -και αυτός, με τη σειρά του- έχει να προσάψει στον ηττημένο. Συμψηφισμοί...συμψηφισμοί...συμψηφισμοί...

Είναι ένα πεδίο, η Ιστορία, που μπορεί να σταθεί ικανό να σε μετατρέψει σε φανατικό Αγνωστικιστή ή σε ορκισμένο εχθρό τής μελέτης τής Ιστορίας. Εκτός, φυσικά, αν την μελετήσεις διασκεδάζοντας, όπως θα διασκέδαζες διαβάζοντας μια μακροσκελέστατη σειρά από ίντριγκες.

Όπως είχε πει κάποιος: " Όχι, δεν είμαι ειρηνιστής...Είμαι εναντίον τού Πολέμου..." (Gino Strada).
  

Eppure soffia - Pierangelo Bertoli

Θα το αρνιόταν

Για τους ανθρώπους που αγάπησε, για ό,τι είχε πιό ακριβό και το έχασε, δεν θέλησε ποτέ να γράψει ούτε μια φράση ούτε ένα στίχο. Πέστε πως ντράπηκε, πως ένιωσε ότι έτσι τα ευτελίζει. Ή πάλι πέστε πως έτσι κάνει ο σακάτης όταν δείχνει στους περαστικούς ένα κομμένο πόδι να ξεμυτίζει από το ανεβασμένο του μπατζάκι, για να τον λυπηθούν. Μακριά θέλει αυτά που αγαπά να τα κρατήσει από τη μαύρη διαδρομή που κάνει απάνω στο χαρτί, σα σαλιγκάρι, το μελάνι.

Ανώδυνο είναι να γραφτεί μια ανοησία, για χάρη μιάς ποιητικής spleen, που μιλάει για μοναξιές κι αναχωρήσεις, για τη θλίψη που είναι γύρω μας κι άλλα αυτού τού είδους. Αυτό, ναι, το κάνει κι εκείνος...Μα για τη θλίψη την εντός του, αυτή που μόνο αυτός γνωρίζει, ούτε από πού έρχεται θα πει, ούτε και πως τη λένε. Κι ακόμα κι αν μαντεύαμε τη φύση της εμείς οι άλλοι και αν με τα δάχτυλά μας τη ρίζα τού πόνου ψηλαφούσαμε, αυτός θα αρνιόταν την αλήθεια, το κύρος τού ισχυρισμού μας.

Μεγάλωσες

Όταν σου πουν πως "τώρα πια μεγάλωσες", να είσαι σίγουρος πως σ' ετοιμάζουν για τον Πόλεμο.

Vedrai ... Vedrai... - Luigi Tenco

Γρίφοι

Τον αληθινό πόνο τών ποιητών, ατόφιο, δεν τον γνωρίσαμε ποτέ. Τα ποιήματά τους μοναχά, διαβάσαμε σαν γρίφους.

Περιττός θόρυβος

Μέρα με τη μέρα σβήνεται και ξεθωριάζει, σαν τις λευκές γραμμές στο οδόστρωμα, η γραμμή που ξεχωρίζει τον Ιππότη από τους καβαλάρηδες, τον Αλέκτορα από τα κοκόρια, τον Γίγαντα από τους μαντραχαλάδες, τον Ένα από τον καθένα, τον Μάγο από τις καφετζούδες, τη Γιορτή από τα πανηγύρια. Η Πτήση ξεπέφτει σε αδέξιο πέταγμα, η Πορεία με τις μάχες στ' ανοιχτά πεδία καταντά φυγή σε κρυφά μονοπάτια. Ο Πόλεμος αναβάλλεται χάριν εξευρέσεως καθοδήγησης αποδεκτής από όλους κι η ελπίδα για τη Νίκη εναποτίθεται στον Από μηχανής θεό.

Ο όλος ξεπεσμός περιβάλλεται από φωνασκίες, κακόφωνους ύμνους, συλλαβές ανόητες όπως εκείνες τών γηπέδων και τών στρατιωτικών γυμνασίων ή πάλι φληναφήματα γραιών που ικετεύουν για ησυχία  "κι ας πάει στον εξαποδώ η Ειρήνη". Ακούς μεγαλόστομες απειλές που λέγονται από το στόμα τού ενός μέσα στο αυτί τού άλλου. Στα σπίτια ακούς βρυχηθμούς λεόντων -μεγάλες πράξεις που θα γίνουνε την επομένη μέρα ή άντε το πολύ πολύ, ίσως, την μεθεπομένη. Τού χρόνου, όμως, σίγουρα! Ε...ευκαιρίας δοθείσης!

Όταν θα έχει κοπάσει αυτός ο περιττός ο θόρυβος, οι βρισιές και τα "Ζήτω!", τα "Ήμαρτον!" και τα "Θεέ μου!", όταν θα έχουνε λυθεί οι παρεξηγήσεις όπως "Δεν μιλούσα επειδή πίστευα πως δεν θα μ' άκουγε κανείς"...Τότε θα μιλήσουμε όλοι όπως τ' ονειρεύομαι εγώ, με τη λακωνική ομιλία, τα ειρωνικά λεγόμενα, τη μαθηματική ακρίβεια στη γλώσσα, με διαβήτη και κανόνα, χωρίς πολλές ευγένειες, χειροφιλήματα και φιλοφρονήσεις τών γιαλαντζί ιπποτών, τουτέστιν των λιμοκοντόρων.

Γιατί, να αδερφέ μου, που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, ήσυχα κι απλά ...αλλά δεν εμάθαμε ακόμα τι να κάνουμε όταν τα λόγια ξαστοχούν και φέρνουν τους πολέμους.

Η Επιβολή τού Δικαίου

Σκεφτόταν: 
"Το Δίκαιο, εκτός από Λογικά παραδεκτό, δεν θα έπρεπε να είναι κι Αισθητικά παραδεκτό; Ή μήπως η καταστρατήγηση τής Αισθητικής είναι ένας από τους τρόπους τού Δικαίου να επιβάλλεται;" 

Όλες λέγονται "Κυρίες"

Καλά τα είχα πάει ως εκεί. Για πρώτη φορά στη ζωή μου είχα φορέσει γυναικεία ρούχα χωρίς ενδοιασμούς και μάλιστα ρούχα που γυάλιζαν στο σκοτάδι. Κι όχι μόνον αυτό. Επρόκειτο για ρούχα που θα "τραβούσαν" το βλέμμα τού διαβάτη  πάνω τους, αναπόφευκτα, ακόμα κι αν περπατούσε σκυφτός στο δρόμο ενώ εγώ θα βρισκόμουν στο μπαλκόνι τού 3ου, κρεμασμένος από τα κάγκελα.

Η αιτία που γίνονταν όλες αυτές οι αστείες πράξεις ήταν αφ' ενός η απόφασή μου να βάλω ένα τέρμα στην ανούσια ζωή μου που μόνο απογοητεύσεις μού είχε χαρίσει απλόχερα. Το λένε  "frustrations" στα ξένα και μού ηχεί πολύ ταιριαστά στ' αυτιά αυτή η παρήχηση τών f,r,s,t. Σαν αλύπητο μαστίγωμα όπως όλη η ζωή μου υπήρξε. Πετυχημένος δεν ήμουν, όμορφος ούτε, για την εξυπνάδα μου δεν φημιζόμουν.

Αφ' ετέρου, όμως, ήταν ευκαιρία να ζήσω, από τη μεριά τού πρωταγωνιστή, αυτή την τετριμμένη ακολουθία κινήσεων: "κάποιος βλέπει τον επίδοξο αυτόχειρα - πιστεύει πως μπορεί να τον σώσει - ίσως ήρθε κι η στιγμή να κάνει κάτι σπουδαίο στη ζωή του ούτως ώστε αυτή να έχει κάποια αξία - και τι πιό σπουδαίο υπάρχει στη ζωή από το να σώσεις μια άλλη ζωή;".

Τέλος πάντων, τηλεόραση και κινηματογράφος, αυτό διηγούνται και οι ειδήσεις αυτό μας μαθαίνουν. Όταν κάποιος κρέμεται από τα κάγκελα τού μπαλκονιού εσύ πρέπει να τον σώσεις, ειδικά αν πρόκειται γιά νέα γυναίκα που κλαίει και που, όσο γυμνασμένη και να είναι, τα απαλά της χέρια τελικά θα αφήσουν τα τραχιά σκουριασμένα κάγκελα.

Για καλή μου τύχη ο "διαβάτης" που έμελλε να ενδιαφερθεί για το διάβημά μου ήταν μια δεσποινίς που αργότερα, αφού ανέβηκε στο μπαλκόνι, μού συστήθηκε σαν ψυχολόγος ειδικευμένη σε τέτοιου είδους "Παρεμβάσεις σε Κρίση", δηλ. στην αποτροπή αυτοχειρίας νέων γυναικών που απέτυχαν επαγγελματικά αφ' ενός και αφ' ετέρου δεν είχαν και πολλές ελπίδες για οικογένεια.

Πιάσαμε την πάρλα, αφού ανέβηκα στο μπαλκόνι και μού έκαναν μια στεντόν και -μέχρι να αντιληφθεί πως δεν ήμουν γυναίκα- μού έκανε ένα σωρό φιλοφρονήσεις για τα ρούχα μου. Με ρώτησε πού τα πήρα, πόσο τα πήρα κ.λπ. Ταίριαζαν τα γούστα μας πολύ κι όταν έφυγαν όλοι εκείνη άκόμα δεν είχε σταματήσει να επαινεί το γούστο μου όσον αφορούσε τη διακόσμηση τού διαμερίσματος.
Στο τέλος, όταν κι οι δυό παραδεχτήκαμε πως είμαστε αδελφές ψυχές, συστηθήκαμε:
_ Ευάγγελος Α., κι εσείς;

_ Δεσποινίς Ιουλία Μάρτη, ψυχολόγος.

Αυτό ήταν:  γυναίκα, ψυχολόγος, ειδικευμένη στην αποτροπή αυτοχειρίας, με αγάπη για το συνάνθρωπο. Με τον καιρό γνωριστήκαμε και παντρευτήκαμε. Έγινε η κ. Ιουλία Μάρτη.  Πρέπει να το ομολογήσω πως πολύ καλή εντύπωση μού είχε κάνει το ότι μού είχε συστηθεί ως "Δεσποινίς". Σπάνιο αυτό! Εδώ στην Ελλάδα μετά τα 18 τους όλες τους θέλουν να λέγονται "Κυρίες". Το "Δεσποινίς" είναι ...υποτιμητικό. Παράξενο, παντού στον κόσμο θα βρεις την μις, την σινιορίνα, τη μαντμουαζέλ, τη φροϋλάιν, τη σενιορίτα, οι οποίες δεν είναι βέβαια όλες τσόκαρα. Εδώ, όλες λέγονται "κυρίες".